Μια άποψη για τις Σκουριές Χαλκιδικής

Η περίπτωση των Σκουριών είναι γνωστή. Το ελληνικό κράτος παραχώρησε στην Ελληνικός Χρυσός, έναντι γελοίου τιμήματος τα δικαιώματα εξόρυξης στην περιοχή κάνοντας δεκτή μια άκρως καταστροφική μέθοδο εξόρυξης. Η καταχρηστική εύνοια προς την εταιρεία και η ασυδοσία που από την αρχή επιδεικνύει καθιστά αμφισβητούμενους τους περιβαλλοντικούς όρους και υποχρεώσεις της. Επιπλέον, εκ’ των υστέρων, τους χάρισαν και το αρχέγονο δάσος της περιοχής. Η Χαλκιδική, καταστρέφεται στο όνομα μιας οικονομικής «ανάπτυξης» που κανιβαλίζει.

Η τοπική κοινωνία αντέδρασε και η Ελληνικός Χρυσός άρχισε να υποδαυλίζει 

έναν εμφύλιο πόλεμο για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της. Και οι δύο πλευρές, που όμως ανήκουν στην ίδια κοινωνική τάξη, εγκλωβίστηκαν σε αυτή την έξυπνη παγίδα. Οι κάτοικοι αντιλαμβάνονται ότι στο άμεσο μέλλον θα είναι αδύνατο να ζουν στον τόπο τους ενώ οι μεταλλεργάτες εξωθούνται να ταυτιστούν με τα συμφέροντα της εταιρείας υπό τον εκβιασμό της ανεργίας. Έτσι ο πραγματικός κοινωνικός τους αντίπαλος, μένει αλώβητος να κερδοσκοπεί εκμεταλλευόμενος τα φαινομενικά αντίθετα συμφέροντα των δύο πλευρών, κάθε στιγμή που οι ίδιοι «σκοτώνονται» μεταξύ τους παρ’ όλο που ανήκουν στην ίδια κοινωνική τάξη. Τα αλλεπάλληλα επεισόδια στις Σκουριές, με τις δύο πλευρές να πετροβολούν η μία την άλλη αποκαλύπτουν, άλλη μια φορά, ότι το «επιχείρειν» σε συνθήκες καπιταλισμού είναι ταυτόσημο με τα εγκλήματα που αυτός είναι έτοιμος να διαπράξει.

Οι μεταλλωρύχοι έχουν δικαίωμα να έχουν δουλειά. Οι κάτοικοι έχουν δικαίωμα να έχουν έναν τόπο βιώσιμο όπου θα μπορούν να ζήσουν, να τον αξιοποιούν και να τον χαίρονται. Και η ελληνική πολιτεία δεν είναι δυνατόν να μην εκμεταλλευτεί μια τόσο σημαντική πλουτοπαραγωγική πηγή, ειδικά σε περίοδο οικονομικής κρίσης, που θα μπορούσε να ανακουφίσει συνολικά τους εργαζόμενους της χώρας.

Η κοινοβουλευτική «αριστερά», όλου του εύρους, απολύτως εκφυλισμένη και διαβρωμένη, σε πλήρη ευθυγράμμιση με τις απαιτήσεις των αφεντικών της, συνειδητά παίζει το παιχνίδι της διάσπασης των κοινωνικών δυνάμεων ώστε να υπηρετήσει την τακτική του «διαίρει και βασίλευε». Έτσι μπορεί να υποκρίνεται ότι υπερασπίζεται τα κοινωνικά κινήματα, την ίδια στιγμή που στην πραγματικότητα τα υπονομεύει. Η εξωκοινοβουλευτική αριστερά αδυνατεί να εφαρμόσει μια στρατηγική ενοποίησης των διάσπαρτων κοινωνικών δυνάμεων, σε ταξική βάση. Ο πολιτικός ακτιβισμός, που περιορίζει τη δράση της δυστυχώς, δεν είναι αρκετός για να πείσει το σύνολο των εργαζομένων να την εμπιστευτούν. Είναι δυνατό να είναι χρήσιμος κατά περίπτωση, όμως αν δεν είναι ενταγμένος στο πλαίσιο μιας γενικότερης στρατηγικής, καθίσταται αναποτελεσματικός. Αποτέλεσμα είναι η εξωκοινοβουλευτική αριστερά, να βρίσκει  περιορισμένη την απήχηση των όσων πρεσβεύει, παρ’ όλες τις ευνοϊκές συνθήκες που έχει προκαλέσει ο μνημονιακός αρμαγεδώνας. Το τελικό αποτέλεσμα δεν αλλάζει αφού οι εργαζόμενοι αφήνονται επί της ουσίας χωρίς πολιτική ηγεσία.

Κι όμως στην περίπτωσή μας, στην εφαρμογή της, η λύση του προβλήματος είναι απλή. Η κρατικοποίηση του ορυχείου υπό τον κοινό έλεγχο, των κατοίκων που θα εφαρμόζουν τις περιβαλλοντικές μελέτες της εξόρυξης και των μεταλλωρύχων που έχουν ήδη την τεχνογνωσία είναι η μοναδική ρεαλιστική και βιώσιμη λύση. Μόνο έτσι θα υπηρετηθεί ο στρατηγικός στόχος της  επανένωσης των δυνάμεων της τοπικής κοινωνίας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του κοινού τους αντιπάλου, της ιδιωτικής εταιρείας εξόρυξης.

Στη σκιά των αιώνιων δέντρων, στις Σκουριές, κάτοικοι και εργαζόμενοι μπορούν και πρέπει να ξαναβρούν τη συνείδηση της κοινωνικής τους τάξης και να τρίψουν τα μούτρα του καπιταλισμού στα χρυσοφόρα χώματα του τόπου τους.

Ν. Σταματελόπουλος